អ្នកនឹងបានស្គាល់ទេពកោសល្យថ្មីៗ និងរសជាតិផ្សេងៗគ្នានៃលោ្ខននិយាយនិពន្ធថ្មី តាមរយៈកម្មវិធីល្ខោនអាន «ទង្វើថ្ងៃនេះ ផលតបស្នងថ្ងៃស្អែក» នាថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ វេលាម៉ោង ៥：៣០ ដល់ ៦：៣០ នៅវិចិត្រសាល សិល្បៈត្រជាក់ភ្នែក។
នៅពេលដែលនិយាយអំពីវិស័យល្ខោននៅកម្ពុជា ល្ខោននិយាយ ជារឿយៗត្រូវបានមើលរំលងពីសំណាក់មនុស្សជាច្រើន។ ទម្រង់ល្ខោននិយាយ ដែលមានការសម្ដែងផ្ទាល់លើឆាក កាយវិការនិងសន្ទនារស់រវើក ជាមួយសាច់រឿងដែលស្ដែងពីទិដ្ឋភាពសង្គម ជារឿយៗ មិនមានកាលវិភាគសម្ដែងជាប្រចាំ នៅកម្ពុជាឡើយ។
យ៉ាងណាមិញ ក៏នៅមានកិច្ចផ្ដួចផ្ដើមនានា ដើម្បីខិតខំស្វះស្វែងបន្ត ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ប្រជាជនកម្ពុជា មកក្រឡេកមើលវិស័យល្ខោននិយាយនេះ ក្នុងរូបភាពថ្មី។ កន្លងមកនេះ អង្គការសិល្បៈខ្មែរអមតៈ ក៏បានចូលរួមចំណែកក្នុងដំណើរនេះផងដែរ ដោយបានបង្កើតនូវវេទិកា ឬសិក្ខាសាលា សម្រាប់អ្នកដែលស្រឡាញ់វិស័យនេះ ដើម្បីឲ្យពួកគេមានឱកាស បានអភិវឌ្ឍជំនាញ ដើម្បីបន្តរក្សាទម្រង់ល្ខោនដ៏មានគុណតម្លៃមួយនេះ។
កាលពីអំឡុងឆ្នាំ ២០២១ អង្គការសិល្បៈខ្មែរអមតៈ សហការជាមួយលោក ភូ ហ្សង់-បាទីស្ត៍ ដែលជាអ្នកនិពន្ធ និងអ្នកដឹកនាំល្ខោន ខ្មែរកាត់បារាំងដ៏ល្បីល្បាញមួយរូបនេះ បានរៀបចំសិក្ខាសាលាមួយ អំពីមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការសរសេរ និងអភិវឌ្ឍអត្ថបទល្ខោន។ ហើយនៅក្នុងកម្មវិធី«រដូវវប្បធម៌» ឆ្នាំ២០២២នេះ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍សិល្បៈវប្បធម៌ប្រចាំឆ្នាំ របស់អង្គការសិល្បៈខ្មែរអមតៈ នឹងបង្ហាញស្នាដៃល្ខោននិយាយនិពន្ធថ្មីចំនួនបួនរឿង ដែលជាផ្លែផ្កាពីសិក្ខាសាលា មកបង្ហាញក្នុងកម្មវិធី ល្ខោនអាន នាថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈនេះ។
ក្រោមប្រធានបទ «ទង្វើថ្ងៃនេះ ផលតបស្នងថ្ងៃស្អែក» អ្នកទស្សនានឹងបានមើលឃើញ ពីការអភិវឌ្ឍនៃទេពកោសល្យថ្មីៗ និងរសជាតិផ្សេងៗគ្នានៃអត្ថបទល្ខោននិយាយនិពន្ធថ្មី ដែលអ្នកនិពន្ធនីមួយៗ បានជ្រើសយកទិដ្ឋភាពជាក់ស្តែងក្នុងសង្គម មកបង្កើតជាសាច់រឿង។ រឿងទាំង៤ ដែលនឹងយកមានសម្ដែង រួមមាន បេះដូងនាដការ កញ្ចក់លើដងវិថី កម្មពៀរឬ? និង បុគ្គលជោគជ័យ។ សិល្បករនឹងបង្ហាញឈុតខ្លីនៃរឿងល្ខោនរបស់ពួកគេនីមួយៗ ដែលមានរយៈពេល១៥នាទី។
លោក គាត សុខគីម ដែលជាគ្រូបង្រៀនភ្លេងម្នាក់ បានជ្រើសយកបញ្ហាមួយ ដែលយុវជនខ្មែរ ឧស្សាហ៍ជួបប្រទះ នោះគឺចង់រៀនជំនាញដែលខ្លួនស្រឡាញ់ និងជំនាញដែលបំពេញបំណងគ្រួសារ។
លោកបាននិពន្ធរឿង «បេះដូងនាដកា» ដែលនិយាយអំពីតួអង្គ ស្រីទូច ចង់ក្លាយជាអ្នករាំ ប៉ុន្តែម្ដាយរបស់នាងចង់ឱ្យនាងធ្វើអ្វីផ្សេង។ ហើយពេល មីង ធាវី ដឹងថា ស្រីទូច បោះបង់ការសិក្សាផ្នែកធនាគារ ដើម្បីទៅរៀនរាំ នាងខឹងសម្បារ ហើយបណ្តេញកូនស្រីចេញពីគ្រួសារ។
«សារដែលសំខាន់នោះគឺមានពីរ ដែលខ្ញុំចង់ពញ្ញាក់ស្មារតីទស្សនិកជនដែលជាអ្នកអាន ឱ្យគាត់គិតអំពីជម្រើសនៃជីវិត រវាងជំនាញតែគាត់ស្រឡាញ់ និងជំនាញដែលរកលុយបាន។ ទីពីរគឺសម្រាប់សិល្បករ អ្នកដែលគាត់ធ្វើការនៅក្នុងវិស័យរបាំហ្នឹង។ ក្រៅពីប្រើប្រាស់វា[របាំ] សម្រាប់គោលបំណងសិល្បៈ តើយើងអាចផ្សារភ្ជាប់របាំហ្នឹង ជាមួយនឹងជីវិតជាក់ស្ដែងរបស់យើងជាប្រចាំ តាមបែបរូបភាពណាផ្សេងទៀតដែរឬទេ» នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក សុគីម។
សម្រាប់លោកសុគីម ល្ខោននិយាយ គឺជាសិល្បៈមួយបែប ដែលធ្វើឲ្យអ្នកទស្សនាឆ្លុះបញ្ចាំង ទាក់ទិនទៅនឹងទិដ្ឋភាពសង្គមបាន ហើយពួកគេអាចទទួលបាននូវចំណុចអប់រំតាមរយៈទស្សនីយភាព ដែលធ្វើឲ្យជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់មានភាពប្រសើរជាងមុន។
អ្នកនិពន្ធរូបនេះ មានបំណងចង់សិក្សាស្វែងយល់បន្ថែមអំពីល្ខោននិយាយនេះ ដោយលោកមានគម្រោងចង់ផ្សាភ្ជាប់ល្ខោននិយាយនេះ ទៅនឹងជំនាញដែលខ្លួនកំពុងមានស្រាប់។
«គោលបំណងដែលធំមួយទៀតហ្នឹង គឺខ្ញុំចង់បង្កើតនូវទម្រង់ល្ខោនតន្ត្រី ដែលយើងរួមបញ្ចូលល្ខោនអានឬនិយាយ ជាមួយនឹងតន្ត្រីនៅក្នុងហ្នឹងដែរ» លោក សុគីម បញ្ជាក់។
រឿង «កញ្ចក់នៅលើដងផ្លូវ» និយាយពីប្ដីប្រពន្ធមួយគូ ឈ្លោះគ្នា ខណៈពេលដែលកំពុងបើកបរនៅលើផ្លូវមមាញឹក។ រឿងនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំង ទិដ្ឋភាពដែលកើតឡើងនៅលើដងផ្លូវ មានដូចជា កង្វះសុជីវធម៌របស់មនុស្សមួយចំនួន ដែលមិនគោរពអ្នកធ្វើចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវដូចគ្នា។
«សារដែលខ្ញុំចង់បង្ហាញក្នុងសាច់រឿងនេះគឺ ទង្វើដែលយើងធ្វើរាល់ថ្ងៃជាប្រចាំ វាអាចក្លាយជាទម្លាប់ ហើយទម្លាប់អាចក្លាយជាប្រពៃណី។ ដល់ជំនាន់ក្រោយ ពេលដែលគាត់ឃើញទង្វើបែបហ្នឹង គាត់គិតថាជារឿងធម្មតាវិញ»នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់អ្នកនិពន្ធ ចាន់ ពិសី។
លោកស្រី ចាន់ ពិសី ដែលបច្ចុប្បន្នជាវិចិត្រករនិងជា សិល្បករឯករាជ្យផ្នែកក្រាហ្វិកនិងគំនូរជីវចល បានចូលរួមសិក្សាសិក្ខាសាលាអំពីល្ខោននិយាយនេះ ដោយសារខ្លួន ចង់សិក្សាស្វែងយល់ពីល្ខោនប្រភេទនេះ នៅកម្ពុជា។
«ក្មេងជំនាន់ក្រោយ គាត់មិនសូវស្គាល់ល្ខោនអានទេ។ ដោយបញ្ហាចម្បងនឹង គឺការផ្សព្វផ្សាយមិនសូវទូលំទូលាយ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលគាត់ស្គាល់ពីអត្ថប្រយោជន៍ ក៏ដូចជាគុណសម្បត្តិនៃល្ខោន ខ្ញុំជឿថាមនុស្សគ្រប់គ្នានឹងចាប់អារម្មណ៍» នេះគឺសម្ដីរបស់លោកស្រី ពិសី បានបង្ហាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍ពិតយ៉ាងដូច្នេះ។
នៅក្នុងដំណើរការនិពន្ធ លោកស្រីបានរៀបរាប់ពីដំណើរនៃការចេញនូវគំនិត និងការអភិវឌ្ឍសាច់រឿងនេះថា៖ «លោកគ្រូ គាត់ពូកែក្នុងការបំផុសគំនិតយើង ស្វែងរកគំនិតថ្មី ខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលមែនទែន គំនិតយើងគិតអត់ចេញ គាត់ពូកែឆ្កឹះយើងឲ្យចេញគំនិតផ្សេង»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អំឡុងពេលដែលលោកស្រីអភិវឌ្ឍគំនិតនៃសាច់រឿងនេះ លោកស្រីក៏បានប្រទះឧបសគ្គទាក់ទងការបញ្ចូលសាច់ភ្លេង និងការរៀបពាក្យពេចន៍ ដើម្បីឲ្យសាច់រឿងស្ដាប់ទៅ បង្ហាញក៏ដូចជាបន្ថែមនូវអារម្មណ៍។ លោកស្រីចាន់ ពិសី បានលើកឡើង អំពីធាតុសំខាន់ៗរួមបញ្ចូល ការនិយាយឆ្លងឆ្លើយគ្នា សាច់ភេ្លង និង ជាពិសេសកាយវិការ ដែលធ្វើឲ្យល្ខោននិយាយនេះរស់រវើកជាងមុន។
ដោយមានចំណង់ចំណូលលើការសរសេរស្រាប់ ជាពិសេសលើការតែងកំណាព្យ កញ្ញា ថា ស្រីនុត ដែលបច្ចុប្បន្នជាជំនួយការផ្នែកវប្បធម៌និងព័ត៌មាន នៅស្ថានទូតជប៉ុន មានចំណាប់អារម្មណ៍ ក្នុងការអភិវឌ្ឍខ្លួន ក្នុងការសរសេរល្ខោននិយាយ។ សម្មិផលរបស់កញ្ញា ស្រីនុត ចេញពីសិក្ខាសាលាមួយនេះ គឺរឿង «កម្មពារឬ?»។
រឿង «កម្មពារឬ?» និយាយពីទង្វើរបស់ឪពុកមិនទទួលខុសត្រូវ ធ្វើឲ្យកូនស្រីពៅជំពាក់បំណុលគេ។ ប៉ុន្តែតើវាជាកំហុសរបស់អ្នកណា? កូនស្រីច្បងរបស់គាត់ច្បាស់ណាស់ថា ឪពុករបស់គាត់ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ ចំពោះភាពរញ៉េរញ៉ៃដែលខ្លួនជួបប្រទះ។ ប៉ុន្តែម្តាយរបស់គាត់ បានបន្ទោសថា វាជាកម្មពៀរ ហើយកាន់តែធ្លាក់ទឹកចិត្តទៅៗ ចំពោះជោគវាសនារបស់គ្រួសារ។ អ្នកនិពន្ធរូបនេះបន្តថា បញ្ហានេះគឺជាបញ្ហាដែលកញ្ញាបានមើលឃើញនៅក្នុងសង្គម ដោយបំណុលរបស់មនុស្សមួយចំនួន គឺវាកើតចេញពីទង្វើរបស់ពួកគាត់ផ្ទាល់។
«ធម្មតាពេលយើងមានបញ្ហាមនុស្សយើងចូលចិត្តនិយាយថា កម្មពីជាតិមុនហើយ ដែលធ្វើឱ្យយើងជួបរឿងមិនល្អអញ្ចឹង ពាក្យសំដីបែបនេះ វាជួយដោះស្រាយបញ្ហាផ្លូវចិត្តមែន ប៉ុន្តែវាមិនសូវខ្លួនដោះស្រាយភាពពិតប្រាកដរបស់យើងឡើយ។»
កញ្ញា បានបង្ហើបពីគោលបំណងនៃល្ខោននិយាយថា៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យអ្នកទស្សនាគិតឡើងវិញ ពីទង្វើរបស់យើងប្រចាំថ្ងៃ ហើយចូលរួមបំបាត់ ឬកាត់បន្ថយការពោលពាក្យកុហក ទោះបីជាពេលខ្លះពាក្យកុហកដើម្បីអំពើល្អក៏ដោយ។ ក៏គួរតែគិតរកវិធីផ្សេងៗ តាមរយៈការពោលពាក្យពិតស្មោះត្រង់ វាមិនល្អជាងឬយ៉ាងណា?»
ដោយឡែកសម្រាប់រឿង «បុគ្គលជោគជ័យ» ដែលត្រូវបានអភិវឌ្ឍ សម្រាប់ការសម្ដែងពេញជាល្ខោននិយាយ ក៏ត្រូវបានលើកយកមកសម្ដែងឡើងវិញ នៅក្នុងកម្មវិធីអានអត្ថបទល្ខោនផងដែរ។
កម្មវិធីល្ខោនអាន នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ វេលាម៉ោង ៥: ៣០ ដល់ ៦: ៣០ នៅវិចិត្រសាល សិល្បៈត្រជាក់ភ្នែក ហើយការចូលទស្សនាគឺឥតគិតថ្លៃ។
Comments
Post a Comment