«បណ្តុះដុះ ដំកំពៀច ចុងហើយ ដកណៅចេ» គឺជាស្នាដៃសិល្បៈរបាំ ដែលសហការរួមគ្នារវាង របាំសហសម័យ និងរបាំនៃសហគមន៍ជនជាតិដើមកួយ
ដោយ សុខ ម៉ូលីនណា
«ចុងហើយ ដកណៅចេ (បណ្តុះដុះ ដំកំពៀច)» គឺជាស្នាដៃសិល្បៈរបាំ ដែលសហការរួមគ្នារវាង របាំសហសម័យ និងរបាំនៃសហគមន៍ជនជាតិដើមកួយ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី និងការរស់នៅយ៉ាងជិតស្និទ្ធិជាមួយនឹងធម្មជាតិ។
ក្រោមប្រធានបទរដូវវប្បធម៌ឆ្នាំ ២០២២ជាមួយប្រធានបទ - «ទង្វើថ្ងៃនេះ ផលតបស្នងថ្ងៃស្អែក»។ អ្នកជំនាញសិល្បៈពីររូបបានចូលរួមដៃបង្កើតសិល្បៈរបាំមួយក្រោមចំណងជើងថាជាភាសាកួយ « ចុងហើយ ដកណៅចេ» ឬជាភាសាខ្មែរ (បណ្តុះដុះ ដំកំពៀច) ដែលមានន័យថា ការយកចិត្តទុកដាក់ដាំដុះ និងថែរក្សាធនធានធម្មជាតិ អាចធ្វើឱ្យមានការលូតលាស់ ដែលអាចជាប្រយោជន៍នៅថ្ងៃអនាគតសម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា។ ប៉ុន្តែបើអ្នកនៅតែធ្វើការព្រងើយកន្តើយ និងបំផ្លាញធនធានទាំងអស់នោះ វានឹងតបស្នងអវិជ្ជមាន ដល់យើងទាំងអស់គ្នានៅថ្ងៃអនាគតវិញ។
របាំនេះ ជាសមិទ្ធិផលស្នាដៃរបស់កញ្ញា ជុំវណ្ណ សូដាជីវី ហៅថា ប៊ែល នាដការបាំសហសម័យ និងជាគ្រូបង្រៀនផ្នែកដឹកនាំទម្រង់របាំបុរាណនិងសហសម័យ នៅមហាវិទ្យាល័យសិល្បៈនាដសាស្រ្ត នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ និងលោកស្រី ខា ស្រស់ គឺជាសិល្បៈករ និងជាអ្នកប្រឹក្សាសិល្បៈផ្នែករបាំជនជាតិដើមកួយមួយរូប មកពីខេត្តស្ទឹងត្រែង។
ទំនៀមទម្លាប់នៃការរស់នៅយ៉ាងជិតស្និទ្ធិជាមួយនឹងធនធានធម្មជាតិ និងការអាស្រ័យផលពីធម្មជាតិដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ជនជាតិដើមកួយ ដូចជាការចូលព្រៃប្រមូលជ័រទឹកពីដើមឈើទាល និងដើមត្រាច ក៏ដូចជាជំនឿជីវចល ការសែនព្រេន និងជាន់អារក្សជាដើម នឹងត្រូវលើកយកមកបង្ហាញនៅក្នុងការសម្តែងរបាំនេះ។
តាមរយៈបទពិសោធន៍រស់នៅក្នុងតំបន់សហគមន៍ព្រៃឡង់ជាយូរឆ្នាំ និងកត់សម្គាល់ពីការបាត់បង់នៃវប្បធម៌ប្រពៃណី ក៏ដូចជាសិល្បៈរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមកួយបន្តិចម្តងៗ អ្នកដំឡើងស្នាដៃវ័យ ៦៧ឆ្នាំរូបនេះបាននបញ្ជាក់ថា៖
«ខ្ញុំបង្ហាញរបាំនេះក្នុងគោលបំណងថែរក្សា និងលើកតម្កើងអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិដើមកួយ។» សិល្បកររបាំរូបនេះបានបន្ថែមទៀតថា «យើងរៀបចំថែរក្សាដើម្បីឱ្យក្មេងជំនាន់ក្រោយៗឱ្យគាត់ដឹងថា នេះជាប្រពៃណីរបស់កួយកុំឲ្យបាត់បង់ទៀត។» ។
ចំណែកឯកញ្ញា ប៊ែល បានបញ្ជាក់ថា ការច្បិចយកមកបង្ហាញនូវការរស់នៅពីសហគមន៍ ជនជាតិដើមកួយ ជាចំណេះដឹងពីជ្រុងមួយ ដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ហើយមានសារៈសំខាន់ ក្នុងការស្វែងយល់បន្ថែមពីតម្លៃនៃបរិស្ថាន និងជីវិតរបស់មនុស្សទាំងក្នុង និងក្រៅសហគមន៍ទាំងមូល។
អ្នកបណ្ដុះបណ្ដាលរបាំសហសម័យរូបនេះ បានលើកឡើងពីការផ្សាភ្ជាប់គ្នារវាងរបាំសហសម័យ និងរបាំកួយថា៖ «ជនជាតិកួយគាត់បង្កើតការរាំការច្រៀង និងប្រពៃណីរបស់គាត់ពីដូនតា តែទន្ទឹមនឹងនេះ វាក៏ផ្សាភ្ជាប់ទាក់ទងទៅនឹងជីវិតរស់នៅរបស់ពួកគាត់ដែរ។»
ទោះបីជាសិល្បៈនៃការបង្ហាញ និងបច្ចេកទេសរបស់របាំទាំងពីរមានលក្ខណៈខុសពីគ្នាក្តី ប៉ុន្តែវាជាក៏សបញ្ជាក់ពីគុណតម្លៃ និងសារៈសំខាន់នៃធម្មជាតិ ដែលប្រៀបបីដូចជាខ្យល់ដង្ហើមសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា។
ដំណើរនៃការហាត់សមនឹងការបង្កើតការសម្ដែងមួយនេះចាប់ផ្ដើមពីខែ តុលា ឆ្នាំមុនមកម្ល៉េះ។ ទោះបីជានៅក្នុងបរិបទកូវីដ១៩ក្តី ក្រុមការងារ និងសិល្បករទាំងពីរនេះ បានជម្នះរាល់ឧបសគ្គទាំងនេះ តាមរយៈការហាត់សមរៀងខ្លួន និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំ ដើម្បីបង្កើតទស្សនីយភាពសម្តែងមួយនេះ។
របាំទាំងពីរនឹងបង្កើតរួមគ្នាជាសាច់រឿងមួយដើម្បីបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងនៃធម្មជាតិ និងជីវិត ប៉ុន្តែក្នុងទម្រង់មួយ ដែលមិនបោះបង់អត្តសញ្ញាណដើមរបស់របាំនីមួយៗ ហើយបង្កើតបានជាសិល្បៈដ៏រស់រវើកមួយ។
តាមបទពិសោធន៍ការបង្កើតនូវរបាំនេះ កញ្ញា ប៊ែល បានសិក្សាទាក់ទិនទៅនឹងការរស់នៅរបស់សហគមន៍ជនជាតិដើមកួយ ដោយចូលទៅមើលឃើញពីជីវិតផ្ទាល់របស់ពួកគាត់ ដូចជាការប្រើប្រាស់ស្លឹកឈើដើម្បីធ្វើជាចានហូបបាយ ដែលធ្វើឱ្យយើងសង្កេតឃើញនៃការមិនបំផ្លាញបរិស្ថានរបស់សហគមន៍ជនជាតិ។ បន្ថែមពីនេះ កញ្ញា យល់ថា វាជាសារក្រើនរំលឹកដាស់តឿនចំពោះមនុស្សគ្រប់គ្នាថា៖ «តើយើងគួរធ្វើដូចម្ដេចដើម្បីកុំឲ្យតម្រូវការរបស់យើង ប៉ះពាល់ទៅនឹងបរិស្ថាន?»
«សារនៃការសម្តែងនេះ អាចរំញោចឲ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាបានមើលឃើញថា ធម្មជាតិសំខាន់សម្រាប់មនុស្សយើងប៉ុណ្ណា អាចចិញ្ចឹមមនុស្សយើងបានប៉ុណ្ណា។ ក្នុងនាមជាបុគ្គលម្នាក់ បើសិនជាយើងធ្វើអំពើល្អថ្ងៃនេះ យើងនឹងទទួលបានអ្វីល្អជាការតបស្នងយើងនៅថ្ងៃក្រោយ»
ទន្ទឹមនឹងនេះ សិល្បករជើងចាស់លោកស្រី ខា ស្រស់បានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់ខ្លួនថា៖
«ត្រេកអរ ដែលបានបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិយើង ជាសម្លៀកបំពាក់ ភាសា ក៏ដូចជា វប្បធម៌ និងប្រពៃណីដើម្បីឱ្យបងប្អូនក្នុងនិងក្រៅប្រទេសពីទំនៀមទំលាប់របស់ជនជាតិឲ្យជួយថែរក្សាបន្តទៅទៀត»។
«ត្រេកអរ ដែលបានបង្ហាញពីអត្តសញ្ញាណរបស់ជនជាតិយើង ជាសម្លៀកបំពាក់ ភាសា ក៏ដូចជា វប្បធម៌ និងប្រពៃណីដើម្បីឱ្យបងប្អូនក្នុងនិងក្រៅប្រទេសពីទំនៀមទំលាប់របស់ជនជាតិឲ្យជួយថែរក្សាបន្តទៅទៀត»។
ការសម្តែងរបាំ «ចុងហើយ ដកណៅចេ (បណ្តុះដុះ ដំកំពៀច)» នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ វេលាម៉ោង ៦:៣០ ដល់ម៉ោង៧:៣០រសៀល នៅមជ្ឈមណ្ឌលសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-ជប៉ុន។
Comments
Post a Comment